Chân chữ X ở trẻ nhỏ là tình trạng khá phổ biến trong giai đoạn đầu phát triển khung xương. Dáng chân bé khi đứng thẳng sẽ có đầu gối chạm nhau trong khi hai mắt cá chân lại cách xa nhau. Đây có thể là biểu hiện sinh lý bình thường hoặc bệnh lý xương khớp cần can thiệp. Việc phân biệt chính xác sẽ giúp ba mẹ có hướng theo dõi và điều chỉnh sớm, tránh để lại hậu quả lâu dài cho trẻ.

1. Chân chữ X sinh lý là như thế nào?

Chân chữ X sinh lý thường xuất hiện ở trẻ từ khoảng 2 tuổi và là một phần của quá trình phát triển tự nhiên của cơ thể. Trong giai đoạn này, hệ xương đang hoàn thiện nên các trục chân có thể tạm thời bị lệch nhẹ.

    Trẻ bị chân chữ X sinh lý thường:

- Không cảm thấy đau hay khó chịu khi đi lạ

- Vẫn vận động bình thường, không bị ngã nhiều

- Có chiều dài hai chân đều nhau

- Dáng chân dần cải thiện và trở lại bình thường khi trẻ bước sang 6–7 tuổi

Theo Hiệp hội Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP), phần lớn các trường hợp chân chữ X sinh lý không cần điều trị, chỉ cần theo dõi định kỳ.

2. Khi nào Là chân chữ X bệnh lý?

Chân chữ X bệnh lý thường kéo dài sau tuổi 6 hoặc kèm theo các dấu hiệu bất thường.

 Trẻ có thể:

- Đi lại khó khăn, dễ mất thăng bằng hoặc thường xuyên vấp ngã

- Than đau đầu gối, cổ chân hoặc đùi khi vận động

- Có chiều dài hai chân không bằng nhau

- Dáng chân lệch rõ, không cải thiện theo thời gian

- Có tiền sử còi xương, thiếu canxi, vitamin D hoặc mắc các bệnh lý xương bẩm sinh

Theo Mayo Clinic, các trường hợp chân chữ X bệnh lý có thể phải can thiệp bằng nẹp chỉnh hình, tập vật lý trị liệu hoặc phẫu thuật chỉnh trục chân nếu để kéo dài mà không điều trị.

3. Vì sao ba mẹ cần phân biệt sớm?

Việc phân biệt sớm giúp:

- Tránh để tình trạng lệch trục chân trở nên vĩnh viễn

- Hạn chế ảnh hưởng đến cột sống, hông và khớp gối của trẻ

- Giúp trẻ có dáng đi đẹp, tự tin hơn khi lớn

- Tiết kiệm chi phí điều trị về sau nếu can thiệp đúng thời điểm

4. Giày tập đi – Giải pháp hỗ trợ điều chỉnh dáng chân sớm

Một đôi giày tập đi chất lượng, đúng kích thước và hỗ trợ cổ chân sẽ giúp bé duy trì tư thế đi chuẩn, hạn chế sự lệch trục chân trong giai đoạn tập đi.

Khi chọn giày cho trẻ có xu hướng chân chữ X, ba mẹ nên ưu tiên:

- Giày ôm gọn cổ chân, có phần gót cứng vừa đủ để giữ trục chân thẳng

- Đế mềm, chống trượt, giúp bé bước vững mà không bị trượt ngang

- Chất liệu thoáng khí, nhẹ, không ép bàn chân

=> Giày tập đi chuẩn y khoa cho bé từ 9-24 tháng

5. Khi nào cần đưa trẻ đi khám?

Nếu bé đã hơn 6 tuổi mà dáng chân chữ X vẫn không cải thiện, hoặc có những biểu hiện như đau đầu gối, đi lệch, thường xuyên vấp ngã, bạn nên đưa trẻ đi khám tại chuyên khoa chấn thương chỉnh hình hoặc nhi khoa. Việc can thiệp sớm sẽ mang lại kết quả điều trị tốt hơn rất nhiều.

6. Kết luận

Chân chữ X ở trẻ có thể là một giai đoạn sinh lý bình thường, nhưng nếu không theo dõi kỹ, rất dễ bỏ qua các dấu hiệu bệnh lý tiềm ẩn. Phân biệt rõ ràng giữa hai dạng chân chữ X – sinh lý và bệnh lý – sẽ giúp ba mẹ có hướng xử lý đúng đắn, kịp thời. Đồng thời, việc chọn giày phù hợp và chăm sóc dáng đi từ sớm chính là bước quan trọng để bé phát triển khỏe mạnh và tự tin hơn trong tương lai.