Cong vẹo bàn chân ở trẻ sơ sinh – Có nguy hiểm không?

1. Cong vẹo bàn chân ở trẻ sơ sinh là gì?

Cong vẹo bàn chân (clubfoot) hay còn gọi là bàn chân khoèo, là tình trạng dị tật bẩm sinh khi bàn chân của trẻ bị vặn vào trong, gập xuống hoặc xoay lệch bất thường. Có thể xảy ra ở một hoặc cả hai chân.

Có hai dạng phổ biến:

- Cong vẹo thật sự (structural): Do bất thường về xương, gân hoặc cơ.

- Cong vẹo giả (postural): Do tư thế của thai nhi trong bụng mẹ – thường nhẹ và có thể tự phục hồi.

2.  Dấu hiệu nhận biết sớm

 Ba mẹ có thể quan sát bàn chân trẻ sơ sinh và lưu ý các dấu hiệu sau:

- Bàn chân bị xoay vào trong rõ rệt.

- Gót chân không thẳng hàng với cẳng chân.

- Mũi chân hướng vào trong hoặc xuống dưới.

- Không thể uốn chân về tư thế bình thường.

- Hai chân không đối xứng (nếu chỉ bị một bên).

 Lưu ý: Nếu mẹ thấy bàn chân trẻ mềm, có thể duỗi ra bình thường → có thể chỉ là cong tư thế, không quá lo ngại.

3.  Cong vẹo bàn chân ở trẻ sơ sinh có nguy hiểm không?

Trường hợp nhẹ – do tư thế:

- Không ảnh hưởng đến chức năng đi lại.

- Thường tự cải thiện sau vài tuần hoặc vài tháng.

- Có thể kết hợp với các bài xoa bóp, vận động nhẹ theo hướng dẫn bác sĩ.

Trường hợp nặng – dị tật bẩm sinh:

- Nếu không điều trị, trẻ có thể gặp các vấn đề:

- Đi khập khiễng, mất cân bằng.

- Đau khi vận động mạnh.

- Gây mất thẩm mỹ, ảnh hưởng tâm lý.

- Cần can thiệp sớm: bó bột, mang nẹp chỉnh hình, hoặc phẫu thuật (nếu cần).

4.  Nguyên nhân gây cong vẹo bàn chân ở trẻ

- Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có người bị dị tật xương khớp.

- Tư thế thai nhi: Do không gian chật trong tử cung hoặc thai ngôi mông.

- Bất thường thần kinh – cơ: Bại não, thoái hóa cơ, loạn dưỡng cơ.

- Không rõ nguyên nhân: Một số trường hợp xuất hiện ngẫu nhiên.

5.  Khi nào cần gặp bác sĩ?

Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám chuyên khoa nếu:

- Bàn chân không cải thiện sau 1–2 tháng.

- Trẻ không thể duỗi thẳng bàn chân.

- Dáng chân bất thường rõ rệt.

- Có dấu hiệu cong kèm theo vẹo xương đùi hoặc vẹo cột sống.

6.  Giày tập đi có hỗ trợ được không?

Với trẻ đã bắt đầu chập chững biết đi, việc lựa chọn giày đúng cách sẽ giúp định hình dáng chân và hỗ trợ bước đi vững vàng hơn. Một số lưu ý:

- Chọn giày đế mềm, nhẹ, ôm gọn bàn chân.

- Giày hỗ trợ chỉnh hình vòm chân hoặc chống vẹo nếu bác sĩ chỉ định.

- Không dùng giày quá cứng hoặc nặng, dễ gây sai lệch thêm.

 => Tham khảo dòng giày tập đi chuẩn y khoa nếu con bạn đang tập đi và có dáng đi chưa vững.

7.  Lời khuyên dành cho ba mẹ

- Đừng quá hoang mang khi thấy chân trẻ có vẻ cong vẹo.

- Hãy theo dõi thường xuyên trong 1–2 tháng đầu.

- Tập các động tác duỗi chân nhẹ nhàng dưới hướng dẫn của bác sĩ.

- Chủ động thăm khám tại khoa chấn thương chỉnh hình nhi hoặc phục hồi chức năng khi nghi ngờ.