Trẻ bị bàn chân bẹt - Có cần mang giày chỉnh hình không?

1. Bàn chân bẹt ở trẻ – Hiện tượng phổ biến nhưng dễ bị bỏ qua

Bàn chân bẹt (flatfoot) là tình trạng lòng bàn chân của trẻ không có hoặc có rất ít vòm cong  khiến khi trẻ đứng hoặc đi, toàn bộ bàn chân áp sát mặt đất. Theo Mayo Clinic, tình trạng này phổ biến ở trẻ nhỏ vì vòm bàn chân chưa phát triển đầy đủ, và thường sẽ cải thiện khi trẻ lớn lên (Mayo Clinic, 2023).

Tuy nhiên, một số trẻ không phát triển vòm chân theo tự nhiên, dẫn đến bàn chân bẹt vĩnh viễn, có thể gây mỏi chân, lệch dáng đi hoặc khó khăn khi vận động mạnh.

2. Giày chỉnh hình có cần thiết cho bé bị bàn chân bẹt không?

Câu trả lời là: CÓ, nhưng không phải lúc nào cũng cần dùng.

Theo khuyến nghị từ Hiệp hội Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP), hầu hết trẻ bị bàn chân bẹt không cần điều trị nếu không có triệu chứng đau. Tuy nhiên, trong các trường hợp sau đây, giày chỉnh hình hoặc giày hỗ trợ vòm chân có thể giúp ích:

- Bé bị đau gót, mỏi bàn chân, đầu gối khi vận động.

- Dáng đi bị ảnh hưởng: chân chạm đất lệch trục, dễ vấp ngã.

- Trẻ tham gia thể thao cần nâng đỡ bàn chân tốt hơn.

- Có chỉ định từ bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu.

 Lưu ý: Giày không thể “chữa khỏi” bàn chân bẹt, nhưng có thể giúp hỗ trợ nâng đỡ, cải thiện dáng đi và hạn chế biến chứng về sau như vẹo đầu gối, lệch hông…

3. Chọn giày như thế nào cho bé bị bàn chân bẹt?

Nếu bố mẹ chọn giày cho bé bị bàn chân bẹt, hãy lưu ý những tiêu chí sau:

- Có phần đế nâng vòm (arch support) nhẹ, giúp hỗ trợ cấu trúc bàn chân.

- Đế cứng vừa phải, không quá mềm để ổn định gót chân và kiểm soát chuyển động.

- Phần gót sâu và chắc chắn, giúp giữ cố định gót chân đúng trục.

- Chất liệu thoáng khí, nhẹ và co giãn để bé dễ vận động.

- Size giày vừa vặn, không rộng hoặc chật – giày sai size có thể khiến tình trạng trầm trọng hơn.

=> Các mẫu giày tập đi có hỗ trợ vòm chân cho bé mà ba mẹ tin dùng.

Nếu bé đang trong giai đoạn tập đi, thì việc chọn một đôi giày có form chắc chắn, chống trượt, và hỗ trợ định hình bàn chân là rất quan trọng. Nhiều dòng giày tập đi cao cấp hiện nay tích hợp đế nâng vòm và kiểm soát lật cổ chân, giúp bé:

- Giữ thăng bằng tốt hơn

- Định hình dáng đi chuẩn

- Tránh phát triển tật như đi kiễng, bàn chân bẹt hay chân vòng kiềng

4. Khi nào cần đưa bé đi khám bác sĩ?

 Nếu bạn nhận thấy các dấu hiệu sau, nên đưa bé đi khám chuyên khoa chỉnh hình nhi:

- Bé đi bộ thường xuyên kêu đau chân, đầu gối hoặc lưng.

- Bé dễ vấp ngã, dáng đi lệch, chân không cân đối.

- Vòm chân hoàn toàn không xuất hiện sau 5 tuổi.

- Bàn chân mềm, phẳng kèm theo các dấu hiệu bất thường khác.

5. Kết luận

Bàn chân bẹt ở trẻ có thể là hiện tượng sinh lý, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của vấn đề cần hỗ trợ. Giày chỉnh hình, đặc biệt là giày tập đi hỗ trợ nâng vòm, sẽ là một công cụ hữu ích nếu được dùng đúng cách và đúng thời điểm.